زندگی نامه مونا جراحی

مونا جراحی کیست؟

مونا جراحی یک پروفسور ایرانی در حوزه مهندسی در دانشگاه کالیفرنیای لس‌آنجلس می‌باشد. او به بررسی مواد جدید، الکترونیک امواج تراهرتزی - میلی‌متری، اپتوالکترونیک، فوتونیک مایکروویو، تصویربرداری و سیستم‌های طیف‌سنجی می‌پردازد. در سال ۱۳۹۲، خانم مونا جراحی به‌خاطر فعالیت‌های ارزنده‌اش در زمینه اپتوالکترونیک تراهرتز، مفتخر به دریافت جایزه شغلی ریاست‌جمهوری برای دانشمندان و مهندسان (PECASE) شد.

کودکی و جوانی مونا

مونا جراحی در سال ۱۳۸۵ در تهران متولد شد و تحصیلات خود را تا دبیرستان در ایران به پایان رسانید. سال ۱۳۷۴، مونا در المپیاد فیزیک ایران برنده مدال نقره شد و در سال ۱۳۷۹ وقتی که ۲۱ سال سن داشت، مدرک کارشناسی خود را در رشته مهندسی برق الکترونیک از دانشگاه شریف دریافت نمود. سپس در سال ۱۳۸۰ برای ادامه تحصیل وارد دانشگاه استنفورد شد. او مدرک کارشناسی ارشد و دکترای خود را در رشته برق الکترونیک از دانشگاه استنفورد به ترتیب در سال‌های ۱۳۸۲ و ۱۳۸۶ دریافت کرده است. جراحی همچنین در سال ۱۳۹۵ جایزه فارغ‌التحصیلان ممتاز دانشگاه شریف را در حوزه تکنولوژی دریافت نمود. مونا جراحی از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۷ به‌عنوان محقق فوق دکترا در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی خدمت کرد. جراحی پس از اخذ دکترا، به‌عنوان استادیار به دانشگاه میشیگان آن آربور پیوست. او از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۲ در این دانشگاه استادیار بود. پس از آن، از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ به دانشگاه UCLA ملحق شد و به‌عنوان استاد دانشگاه در گروه مهندسی برق و کامپیوتر در این دانشگاه مشغول به کار گردید. مونا جراحی تاکنون هیچ ازدواج یا رابطه‌ای نداشته یا حداقل هیچ شایعه‌ای در این مورد به گوش نرسیده است.

تحقیقات علمی پروفسور جراحی

پروفسور مونا جراحی با استفاده از مواد جدید، نانوساختارها و ساختارهای چاه کوانتومی، به توسعه دستگاه‌های الکترونیکی و اپتوالکترونیک فوق‌سریع و سیستم‌های یکپارچه برای سنجش امواج تراهرتزی - میلی‌متری، تصویربرداری، محاسبات و سیستم‌های ارتباطی کمک کرده است. او همچنین بر روی این موضوع کار کرده که چطور از سیستم‌های تصویربرداری پیشرفته تراهرتز برای تشخیص تومورهای سرطانی در مراحل اولیه استفاده کند. مونا جراحی با تحقیقاتی که در مورد پلاسمونیک انجام داد، توانست در ساخت نانوفوتونیک، فناوری تراهرتز و نانو الکترونیک، پیشبردی عظیم را برای بشر رقم بزند. (به نوسانات الکترون‌های آزاد در محیط پلاسمایی، پلاسمونیک می‌گویند.) (اگر امواج الکترومغناطیسی در محدوده فرکانسی ۰.۳ تا ۳ هرتز منتشر شوند، در فیزیک به‌عنوان تابش تراهرتز شناخته می‌شوند.) پروفسور مونا جراحی توانست با استفاده از تابش تراهرتز، صنعت ساخت دارو، صنایع پزشکی و همچنین ماشین‌آلات صنعتی را متحول کند.
اگر هنوز دستتان نیامده که خانم جراحی دقیقاً در آزمایشگاه چه کاری انجام می‌دهد و این کار چه فایده‌ای دارد، شاید از زبان خودش بتوانید بهتر این موضوع را درک کنید: «تراهرتز بخشی از طیف الکترومغناطیس است که بین فرکانس امواج نور و فرکانس امواج رادیویی است. بسیاری از مولکول‌ها در این فرکانس دارای رفتار ویژه‌ای هستند که تشخیص مواد شیمیایی از فواصل دور را امکان‌پذیر می‌کنند. علاوه بر این، بسیاری از مواد مات در امواج تراهرتز دارای ظاهر شفاف‌تری می‌شوند. همین به ما این امکان را می‌دهد که بتوانیم داخل اشیا را آسان‌تر ببینیم. همچنین ذرات بنیادی تراهرتز نسبت به اشعه ایکس انرژی کمتری دارند و همین موضوع باعث می‌شود برای عکس‌برداری پزشکی اثرات مخرب کمتری داشته باشند.» مونا در خصوص اینکه بزرگ‌ترین چالش او و تیمش در حال حاضر چیست، این گونه پاسخ می‌دهد: «چالش اصلی رشته ما که سرعت بهره‌وری را پایین آورده است، کمبود منابع امواج تراهرتز و یابنده‌هایی است که ارزان باشند و وزنشان هم کم باشد و این به این دلیل است که روش‌های قدیمی و سنتی برای پیداکردن امواج رادیویی در فرکانس تراهرتز جواب نمی‌دهند. شاید در آینده وسایل جدید آزمایشگاهی بتوانند این مشکل را حل کنند.»
او در ارتباط با تفاوت سیستم آموزشی ایران با آمریکا چنین گفته است: «من به بشخصه از هر دو تجربه‌ام راضی بوده‌ام و چیزهای جدیدی یاد گرفته‌ام. بااین‌حال به نظر من سیستم آموزشی ایران بیشتر بر اساس دانش بوده و سیستم آموزشی آمریکا بر اساس حس کنجکاوی است. دانشگاه شریف از نظر ریاضی، فیزیک و دانش تئوری بسیار قوی است؛ اما از نظر تجربه و کارهای تحقیقاتی کمبود دارد. یکی دیگر از بزرگ‌ترین تفاوت‌ها این است که سیستم آموزشی ایران، مهندسان و دانشمندان را به‌گونه‌ای آموزش می‌دهد که در یک مسیر مشخص تمرکز می‌کنند. اما مهندسان و دانشمندان در آمریکا در زمینه‌های مختلف آموزش می‌بینند و به همین دلیل در رشته‌های متفاوت می‌توانند تحقیقات انجام دهند.»

افتخارات خانم جراحی

مونا جراحی عضو مؤسسه مهندسین برق و الکترونیک (IEEE)، عضو افتخاری مجموعه HKN، عضو انجمن نوری آمریکا (OSA)، عضو انجمن بین‌المللی مهندسان نوری، و عضو انجمن فیزیک آمریکا (ASP) می‌باشد. سال ۱۳۹۳، او در مراسمی که در کاخ سفید برگزار شد، نشان «استعداد برتر حرفه‌ای جوان‌سال» را از رئیس‌جمهور وقت آمریکا، باراک اوباما، دریافت نمود. مونا این مدال را به‌خاطر تحقیقات و پروژه‌های خلاقانه‌اش در زمینه گسترش دانش پلاسمونیک در ساخت وسایل نانو الکترونیک و نانوفوتونیک و صنعتی‌کردن فناوری تراهرتز، دریافت نمود. فناوری تراهرتز، در صنایع پزشکی، دارویی و ماشین‌آلات کاربرد دارد. جراحی تنها ایرانی‌تبار حاضر در بین ۱۰۲ استعداد برتر سال بود که مفتخر به گرفتن این نشان شد.
او خودش در ارتباط با کاری که منجر به دریافت این مدال گردید، چنین گفته است: «تیم تحقیقاتی من موفق به ساخت نانوساختارهای فلزی شده است که می‌توانند امواج تراهرتز را زمانی که توسط نورهای لیزری تابیده می‌شوند تولید و شناسایی نمایند. با استفاده از این روش‌ها ما توانستیم حساسیت سیستم‌ها را حدود هزار بار بیشتر کنیم. همچنین ما منابع و یابنده‌های تراهرتز خود را با لیزرهای حالت جامد تجمیع کرده و توانستیم راه‌حل‌های کم‌هزینه‌ای را برای آینده سیستم‌های یابنده تراهرتز ارائه دهیم.» دکتر مونا جراحی جوایز بسیار زیادی را تاکنون از آن خود کرده است. از جمله جایزهپیش‌گامانن مهندسی از آکادمی ملی بنیاد مهندسی گرینگر، جایزه پیشرفت شغلی زودهنگام از بنیاد ملی علوم، و جایزه محققین جوان از دفتر تحقیقات نظامی آژانس پروژه‌های دفاعی پیشرفته. ثروت او به‌عنوان یک مهندس موفق، چیزی بین ۱ تا ۵ میلیون دلار برآورد شده است.