راهکارهای مقابله با اضطراب در خانم‌ها

اضطراب یکی از واکنش‌های طبیعی درون بدن انسان بوده و جزو اختلالات روان‌شناسی به شمار می‌آید. این واکنش به شما اعلام آمادگی می‌دهد تا بتوانید با استفاده از ترفند و راهکارهایی دست به مقابله با خطرات و مشکلات بزنید. زنان بیشتر از مردان در معرض اضطراب و استرس هستند و این موضوع می‌تواند باعث بروز مشکل در بدن آن‌ها شود. ولی آیا راهکاری برای مقابله با این تنش وجود دارد؟ این حس نگرانی و تنش با علائم مختلفی همچون سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، عصبانیت، عدم تمرکز و مشکل خواب بروز می‌کند که درمان آن با راهکارهای بسیاری قابل‌انجام است. این تنش نوعی مشکل اساسی بوده و در صورت عدم درمان، می‌تواند انسان را با عواقب ناگواری مواجه کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اضطراب و راهکارهای مدیریت آن در زندگی بانوان در ادامه مطلب همراه ما باشید.

اضطراب چیست؟

اضطراب احساس نگرانی همراه با ترس و دلهره بوده و یکی از بیماری‌های رایجی به شمار می‌آید که امروزه بسیاری از افراد با آن درگیر هستند. این اختلال می‌تواند افراد را ملزم به تلاش و دستیابی به اهدافش کند. ولی این تنها مزیت آن است و می‌توان گفت: درصورتی‌که اقدام به درمان این اختلال و بیماری نکنید، با عواقب ناگواری روبرو می‌شوید. این احساس نگرانی و تنش دارای انواع مختلفی همچون فراگیر، فوبیا، وسواس فکری، پونیک، جدایی و سایر موارد بوده و هر یک با اشکال گوناگونی بروز می‌کنند. این بیماری دارای علائم بسیاری همچون سردرد، تعریق، ترس، نگرانی، عصبانیت، افزایش ضربان قلب، مشکلات خواب، عدم تمرکز و تحریک‌پذیری بوده و شما با مشاهده آن‌ها، می‌توانید به این بیماری پی ببرید. دو اختلال اضطراب و استرس بخش جدانشدنی زندگی انسان هستند، ولی با روش‌هایی نیز امکان مدیریت و درمان آن‌ها را خواهید داشت. هر فردی بنا به خصوصیات و ویژگی‌های خود، نیازمند روش خاصی برای مدیریت نگرانی و ترسش است و تمامی انسان‌ها نیازمند یک روش نخواهند داشت. این اختلال دارای تأثیرات منفی و معایبی نیز روی انسان است که عبارت‌اند از:
افراد را عصبی کرده و تحریک‌پذیری آن‌ها را افزایش می‌دهد.
موجب بروز بی‌خوابی و مشکلات خواب خواهد شد.
افراد را به سمت مواد مخدر جذب می‌کند.
در صورت شدت، می‌تواند باعث بروز بیماری افسردگی نیز شود.

خلاصه‌ای کوتاه از اضطراب

همه ما در طول زندگی خود چندین بار با فشارهای روحی و روانی مواجه شده‌ایم که به‌خاطر آن‌ها شاهد دلهره و نگرانی شدید بوده‌ایم. اضطراب چندین پله از استرس بالاتر بوده و افراد را تحت‌تأثیر فشارهای روحی بسیاری قرار می‌دهد. ولی به‌صورت کلی این تنش یک حس هیجانی است که می‌تواند احساس نگرانی و ترس را در وجود انسان پدیدار کند. شاید شما نیز همانند بسیاری از افراد ندانید که احساس تنش نیز همانند استرس یک اختلال روان‌شناسی بوده و برای درمان آن، باید از راهکار و تکنیک‌هایی کمک بگیرید. این اختلالات بدن افراد را با مشکلات جسمی و روحی مواجه کرده و می‌توانند منجر به بروز واکنش‌های طبیعی و غیرطبیعی توسط فرد شوند. برای مثال دانش‌آموز یا دانشجویی را در نظر بگیرید که بنا به امتحانی که دارد، ترسیده و نگران شده است. این احساس ترس و دلهره طبیعی بوده و هیچ آسیبی به بدن انسان نمی‌رساند. ولی زمانی که کسی با مسائلی روبرو شود که ترس و دلهره بیش از حدی به او رجوع کند، در این حال احساس او خطرناک بوده و می‌تواند آسیب‌هایی نیز به افراد بزند. به همین علت کنترل و درمان این اختلال یکی از مسائل حائز اهمیت در عصر امروزی است و می‌تواند از افزایش میزان بیماران پیشگیری کند.

باورهای اشتباه در مورد اضطراب در زنان

اضطراب بیشتر در زنان رخ می‌دهد و معمولاً مردان دارای تنش و استرس کمتری نسبت به بانوان هستند. چرا که زنان از قدرت راه‌اندازی چندین کار به‌صورت هم‌زمان برخوردار بوده و نگرانی نتایج کارها، زنان را دچار تنش و دلهره می‌کند. باورهای اشتباه بسیاری در این باره وجود دارد که می‌توانند روی عدم درمان فرد تأثیرگذار باشند. ولی باید بدانید که درمان این تنش یکی از کارهای مهم است و عدم انجام آن، شما را به فردی ضعیف با عزت‌نفس پایین تبدیل خواهد کرد. باورهای اشتباه در مورد اضطراب در زنان عبارت‌اند از:
این تنش تنها در زنان ضعیف رخ می‌دهد و زنان قوی به‌هیچ‌وجه با آن روبرو نمی‌شوند.
تنها به دلیل مشکلات هورمونی رخ می‌دهد و علت دیگری ندارد.
بانوانی که با این مشکل روبرو هستند، امکان تشکیل خانواده و بارداری را ندارند.
زنان مضطرب باید از هر جمعی به‌دور باشند تا دیگران را نیز مضطرب نکنند.
این مشکل جزو مراحل زندگی انسان بوده و بدون هیچ کاری به‌صورت خودبه‌خود حل خواهد شد.
صحبت درباره نگرانی و تنش می‌تواند شدت آن را بیشتر کرده و افراد را وادار به انجام کارهای نادرستی کند.
این تنش و نگرانی قابل درمان نیست و هیچ راهی برای برطرف‌سازی آن وجود ندارد.
مراجعه به متخصص روان‌شناس تأثیری در درمان آن ندارد و حتی می‌تواند منجر به بدتر شدن تنش نیز شود.
این اختلال مشکل و نگرانی در زندگی انسان ایجاد نمی‌کند و بلکه می‌تواند باعث شادابی آن نیز شود.
این دسته از زنان امکان برقراری روابط سالم و شاغل شدن را ندارند.
افراد مضطرب به‌نوعی دیوانه هستند و می‌توانند دست به انجام هر کاری بزنند.
منجر به ناتوان شدن زنان شده و آن‌ها را با معضل‌های بسیاری روبرو می‌کند.
بانوانی که مضطرب هستند، تصمیمات درستی نمی‌گیرند و امکان دستیابی به اهداف خود را ندارند.
این اختلال چیز بدی نیست و می‌تواند فوایدی نیز برای انسان داشته باشد.
با مصرف دارو برای درمان آن، دیگر امکان کنار گذاشتن داروها را نخواهید داشت و احتمال نازایی نیز افزایش می‌یابد.
این اختلال تنها مختص بانوان شاغل است و زنان خانه‌دار نگرانی و حس دلهره‌ای بابت مسائل زندگی خود نخواهند داشت.
زنی که نگرانی و ترس داشته باشد، امکان ازدواج ندارد و در صورت فرزندآوری نیز مادر خوبی نمی‌شود.
ترس و دلهره موجب عدم پیشرفت و موفقیت زنان شده و حتی می‌تواند آن‌ها را در جمع سرشکسته کند.
این اختلال هیچ‌گونه خطر و نگرانی نداشته و عدم درمان آن نیز تأثیری روی شادابی، سرحالی و امید به زندگی انسان نخواهد داشت.
نمونه‌های بیان شده تنها برخی از باورهای اشتباه در مورد اضطراب بودند که می‌توانند هر فردی را ملزم به عدم کنترل و درمان آن کنند.

مقایسه اضطراب و استرس در زنان

اضطراب و استرس تقریباً شباهت کمی به یکدیگر دارند، ولی دارای تفاوت‌هایی نیز نسبت به هم هستند. این دو اختلال روان‌شناسی بنا به دلایل و علائم مختلفی بروز می‌دهند و برای درمان هر یک، نیازمند استفاده از روشی خواهید بود. نکته مهم اینجاست که اضطراب تأثیرات بیشتری نسبت به استرس روی بدن انسان دارد و می‌تواند سلامت جسمی و روحی زنان و حتی مردان را نیز مورد تهدید قرار دهد. این دو واژه تنش و نگرانی‌هایی را به وجود می‌آورند و می‌توان گفت: برخی از علائم، علل بروز و راهکارهای درمانی آن‌ها مشابه یکدیگر است. ولی بااین‌حال دو مسیر جدا از هم هستند. تفاوت‌هایی که میان اضطراب و استرس وجود دارد به شکل زیر است:

شدت

هر یک از این دو دارای شدتی هستند و روش‌های درمان شدت ضعیف و قوی نیز متفاوت خواهد بود. اضطراب اختلالی است که می‌تواند از خفیف شروع و تا شدید نیز متغیر باشد. ولی استرس کوتاه‌مدت بوده و بستگی به یک محرک خاص دارد.

مدت‌زمان درمان

همان‌طور که قبلاً نیز اشاره شد، استرس کوتاه‌مدت بوده و پس از رفع محرک از بین می‌رود. ولی اضطراب طولانی‌تر از استرس است و می‌تواند برای مدت‌زمان بیشتری ادامه‌دار باشد.

علل بروز دهی

اضطراب به دلایل مختلفی همانند ژنتیک، تجربیات دوران کودکی، وقایع استرس‌زا و مصرف دخانیات و الکل رخ می‌دهد. درحالی‌که استرس بنا به محرک خاص و ناشی از عوامل محیطی همچون تغییرات زندگی و رویدادهای استرس‌زا بروز خواهد داد.  

درمان

روش‌های درمانی هر یک از اختلالات متفاوت بوده و ممکن است شباهت کمتری نسبت به هم داشته باشند. در واقع استرس با روش‌های ساده و آرامش‌بخش و بدون نیاز به دارو قابل درمان است. ولی اضطراب به دلیل حاد بودن با روش‌های درمانی آرامش‌بخش و دارو قابل‌حل و درمان خواهد بود.

تکنیک‌های مدیریت اضطراب در زندگی زناشویی

زندگی زناشویی پر از مسئولیت‌ها و چالش‌هایی است که بسیاری از افراد روزی از آن خسته می‌شوند. ولی باید بدانید که زندگی مجردی نیز به همین روال است و روزی از آن دل‌زده خواهید شد. زوجین بیشتر از افراد مجرد با تنش، دلهره و استرس روبرو می‌شوند و معمولاً همیشه روی مسائل این‌چنینی با شریک زندگی خود به مشکل بر می‌خورند. ولی آیا راهی برای مدیریت و کنترل تنش و نگرانی در زندگی زناشویی وجود دارد؟ تکنیک‌های بسیاری برای مدیریت آن در زندگی زوجین وجود دارد که هر یک بسته به میزان شدت دلهره و نگرانی افراد مورداستفاده هستند. برخی از تکنیک‌هایی که در راستای درمان این اختلال قابل‌استفاده است به شکل زیر می‌باشد:

با یکدیگر صحبت کنید

گاهی اوقات زوجین به‌خاطر عدم صحبت با یکدیگر دچار کناره‌گیری شده و از هم فاصله می‌گیرند. درحالی‌که با صحبت‌کردن می‌توانید احساسات و نگرانی‌های خود را با همسرتان در میان گذاشته و با یکدیگر به دنبال چاره‌ای برای حل مشکلاتتان بگردید.

با هم زمان سپری کنید

برای اینکه در زندگی زناشویی بتوانید با شریک خود ارتباط برقرار کرده و میزان اضطرابتان را کاهش دهید، می‌توانید کنار یکدیگر بوده و با هم زمان سپری کنید. انجام یک‌سری کارها و تفریحات با شریک زندگی خود نه‌تنها لذت‌بخش است، بلکه می‌تواند موجب انجام درست آن‌ها نیز شود.

گوش شنوا داشته باشید

زندگی زناشویی به معنای شریک‌شدن در غم و شادی یکدیگر بوده و برای اینکه بتوانید طرف مقابلتان را به‌خوبی درک کنید، باید گوش شنوایی داشته باشید. برای این کار باید با دقت بالا و بدون  حس بد و قضاوتی به صحبت‌های همسرتان گوش دهید و سپس به دنبال راه چاره‌ای باشید.

کمک بگیرید

در برخی مواقع که با مسائلی روبرو شده‌اید و اضطراب بالایی دارید، از یکدیگر کمک بگیرید. این کمک به معنای حمایت و تشویق فرد مقابل نیز است که موجب افزایش توانایی و عزت‌نفس زوجین می‌گردد.

عادات درست را جایگزین عادات نادرست کنید

تغییر سبک زندگی تأثیر بسزایی روی مدیریت ترس و دلهره در زندگی انسان دارد و می‌توانید با حذف عادات نادرست، زندگی خود را به‌خوبی مدیریت کنید. با استفاده از عادات درست می‌توانید زندگی زناشویی خود را بهبود بخشیده و از فروپاشی آن جلوگیری کنید.

عوارض اضطراب در بارداری

اضطراب همان‌طور که در زندگی انسان مضر است، می‌تواند در دوران بارداری نیز به مادر و جنین آسیب وارد کند. چرا که این معضل حس تشویق و دلهره‌آوری است و به دلایل گوناگونی در دوران حاملگی نیز رخ می‌دهد. این احساس تنش بنا به مشکلات دوران بارداری، هورمون‌های زنانه، نگرانی درباره طول حاملگی و آگاهی جنین از اتفاقات بیرون بروز خواهد کرد. به این دلیل بهتر است در این دوران به خود استراحت دهید و هرگونه استرس و اضطرابی را از خود دور سازید. دورسازی این احساس تنش و نگرانی موجب مدیریت درست موقعیت‌های مختلف و حل چالش‌ها خواهد شد. ولی باید بدانید که دلهره و تنش بسیار در دوران بارداری دارای عوارضی برای مادر و جنین است و می‌تواند آن‌ها را با مشکلاتی روبرو کند. عوارض اضطراب در بارداری عبارت‌اند از:

زایمان زودرس

درصورتی‌که با میزان تنش بالایی روبرو باشید، ممکن است مجبور به زایمان زودرس شوید. معمولاً بیشتر کسانی که با این احساس روبرو شده‌اند، شانس بیشتری برای زایمان زودتر از موقع پیدا کرده‌اند. البته زایمان زودرس نیز موجب بروز مشکلاتی برای جنین خواهد شد.

فشارخون بالا

استرس و تنش بسیار می‌تواند مادران باردار را در معرض مشکلی بنام پره اکلامپسی یا همان فشارخون بالا قرار دهد. این پره نیز باعث بروز مشکلاتی برای هر دو آن‌ها شده و مادر را با زایمان زودرس و نوزاد را با کمبود وزن مواجه خواهد کرد.

مشکلات تنفسی نوزاد

نوزادهایی که معمولاً دارای مادر مضطرب و نگرانی هستند، مشکلات تنفسی داشته و زندگی خود را با بیماری‌هایی همچون آسم سپری خواهند کرد.

انتقال بیماری

مادرانی که دخانیات و الکل مصرف می‌کنند، دارای سلامت کافی نخواهند بود و این موضوع نیز می‌تواند بیماری‌هایی را از بدن مادر به جنین منتقل کند.

افزایش یا کاهش وزن

خوردوخوراک جزو مسائل مهم در هر دوران از زندگی انسان بوده و کمبود آن می‌تواند مشکلات بسیاری را بروز دهد. مادران بارداری که با مصرف کم یا زیاد غذا مواجه هستند، به‌یک‌باره دچار اضافه‌وزن شدید یا کمبود وزن خواهند شد.

سردرد

کسانی که در بیشتر مواقع مضطرب هستند، با سردردهای شدیدی روبرو می‌شوند. این موضوع نه‌تنها در افراد باردار، بلکه در تمامی افراد جهان نیز صدق می‌کند.

افسردگی پس از زایمان

یکی دیگر از عوارض اضطراب در دوران بارداری، درصد بالای ابتلا به افسردگی پس از زایمان است. مادرانی که بارداری خود را با تنش بسیاری سپری می‌کنند، پس از زایمان فرزند خود مبتلا به افسردگی و انزوا خواهند شد.

عصبانیت نوزادان

کودکانی که از مادران مضطرب به دنیا می‌آیند، دارای عصبانیت و بی‌قراری بسیاری خواهند بود. این کودکان معمولاً تحریک‌پذیری بالایی داشته و سر هر مسئله‌ای واکنش نشان می‌دهند.

زردی و عدم رشد نوزاد

یکی دیگر از عارضه‌هایی که به واسطه این اختلال و نگرانی به وجود می‌آید، بروز زردی و عدم رشد نوزاد است. نوزادانی که دارای مادر مضطربی هستند معمولاً بیشتر از سایر نوزادها، به زردی و رشد نکردن در طول زندگی مواجه شده و از دیگران عقب می‌مانند. درنهایت اینکه اگر سلامت خود و جنینتان برای شما مهم است، می‌توانید از طریق پزشک متخصص دست به کاهش و درمان مضطربی خود بزنید تا از خطرات تهدیدکننده دور باشید.

راه‌های درمان اضطراب در زندگی

اضطراب یکی از اختلالات قابل درمان است که طی چندین دهه اخیر روش‌های بسیاری برای آن به وجود آمد. ولی همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد هر فردی بسته به شدت بیماری خود، نیازمند استفاده از روشی خواهد بود. این واکنش با ماندگاری طولانی‌مدت می‌تواند زندگی افراد را تغییر دهد و شما نیز باید بتوانید با به‌کارگیری روش‌هایی، موجب درمان نگرانی و دلهره خود شوید. ولی آیا می‌توان بدون مراجعه به روان‌شناس موجب درمان این اختلال و تنش شد؟ به‌صورت کلی برخی از راه‌های درمانی اضطراب عبارت است از:

تغییر سبک زندگی

یکی از راه‌های مؤثر در کاهش و درمان این اختلال، تغییر سبک زندگی است. با ترک عادات بد و جایگزین‌کردن عادات خوب می‌توانید این احساس مضر را درون خود از بین ببرید و به زندگی سالمی دست یابید. با خواب کافی، ورزش، تغذیه سالم، تکنیک‌های آرامش‌بخش و دوری از محرک‌ها می‌توانید به زندگی سالم بدون هیچ‌گونه ضرر و زیانی دست یابید.

درمان روان‌شناختی

CBT جزو روش‌های درمانی کاربردی بوده و نقش بسزایی در درمان این اختلال دارد. درمان روان‌شناختی به معنای این است که الگوها و رفتارهای تنش بار خود را شناسایی کرده و پس از علت‌یابی، دست به تغییر آن‌ها بزنید.

دارودرمانی

یکی دیگر از روش‌هایی که می‌توانید با خیال راحتی از طریق آن دست به درمان خود بزنید، دارودرمانی است. این اختلال با انواع داروها قابل‌حل بوده، ولی دارودرمانی تنها در مواقعی که فرد دارای تنشی با شدت بالا است قابل‌استفاده بوده و پزشک متخصص با تشخیص خود امکان تجویز دارو را خواهد داشت.

مشاوره از روان‌شناس

درصورتی‌که از روش‌های بالا نتیجه‌ای نگرفتید، می‌توانید به سراغ یک روان‌شناس حرفه‌ای بروید. صحبت با روان‌شناس نه‌تنها منجر به درمان این اختلال شما خواهد شد، بلکه مزایایی نیز برایتان خواهد داشت.

آنچه باید در مورد اضطراب بدانیم

اضطراب یکی از اختلالات ناهنجار است و افراد را با مشکلاتی همچون ترس، دلهره و نگرانی روبرو می‌کند. این اختلال معمولاً بنا به دلایل خاصی بروز کرده و می‌تواند فکر و ذهن انسان را به خود درگیر کند. این احساس تنش یکی از عوامل مشکل‌ساز است و به دلایل گوناگونی همچون ژنتیک، استرس محیط اطراف، ساختار شیمیایی مغز، مصرف دخانیات و الکل رخ می‌دهد. برای مثال روز اول مدرسه خود را به یاد بیاورید، این روز یکی از دوره‌های پر از نگرانی در زندگی هر کسی بوده است. چرا که به دلیل ورود به مکان جدید و آشنایی با افراد مختلف، نگرانی به سراغ فرد می‌آید که در بیشتر مواقع منجر به ترس و گریه خواهد شد. ولی این احساس زودگذر بوده و پس از چندین روز برطرف خواهد شد. درحالی‌که اگر مبتلا به اختلال اضطرابی باشید، ممکن است تا چندین مدت دلهره داشته و بترسید. شاید برای شما هم این سؤال پیش بیاید که آیا برای آگاهی از وجود این اختلال باید به روان‌شناس مراجعه کرد؟ بله؛ این بیماری و اختلال روان‌شناسی خطرناک بوده و می‌تواند با ماندگارشدن، موجب آسیب رسیدن به انسان شود. ولی تشخیص آن باید توسط متخصص حرفه‌ای انجام بگیرد تا در صورت شدت بالا، فرد مربوطه درمان شود.

سؤالات متداول در مورد اضطراب

اضطراب چیست؟

پاسخ: این اختلال احساس نگرانی همراه با دلهره و ترس است که میزان بیش از حد آن برای زندگی انسان مضر خواهد بود.

علل و دلایل بروز این اختلال چیست؟

پاسخ: اضطراب بدون دلیل رخ نمی‌دهد و ممکن است به دلایل مختلفی همچون وقایع استرس‌زا، عوامل ژنتیکی، مصرف الکل یا مواد مخدر و... بروز دهد.

آیا اضطراب در بارداری خطرناک است؟

پاسخ: بله؛ این اختلال در دوران بارداری نیز خطرناک بوده و می‌تواند باعث بروز زایمان زودرس، فشارخون بالا، افسردگی پس از زایمان، سردرد، انتقال بیماری از مادر به جنین، کمبود وزن نوزاد، مشکلات تنفسی و عصبانیت در کودکان شود.

آیا امکان درمان این اختلال در زندگی وجود دارد؟

پاسخ: بله؛ اضطراب نیز همانند هر بیماری دیگری قابل درمان بوده و می‌توانید با استفاده از روش‌هایی همچون تغییر سبک زندگی، درمان روان‌شناختی، دارودرمانی و صحبت با مشاور روان‌شناس دست به درمان خود بزنید.

اضطراب با استرس چه تفاوت‌هایی دارد؟

پاسخ: هر دو واژه جزو اختلالات روان‌شناسی بوده که در مسائلی همچون علل بروز دهی، شدت، روش درمانی و مدت‌زمان آن با یکدیگر متفاوت هستند.